Một nhà khoa học thuộc Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam được vinh danh trong Lễ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018

18/5/2018 16:00.

Ngày 18/5/2018, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018. Đây là một trong số các sự kiện quan trọng, thiết thực chào mừng ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5) và ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5). Giải thưởng Tạ Quang Bửu 2018 được trao cho 03 nhà khoa học, trong đó Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam có 01 nhà khoa học vinh dự được nhận giải thưởng này. 

Tham dự buổi lễ có đồng chí Vũ Đức Đam, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí Lãnh đạo các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, bộ, ngành và địa phương. Về phía Bộ Khoa học và Công nghệ, có sự tham dự của đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; các đồng chí Lãnh đạo và nguyên lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ. Buổi lễ còn có sự tham dự của đại diện gia đình cố GS. Tạ Quang Bửu; các nhà khoa học, đại biểu đại diện cho các tổ chức khoa học và công nghệ, các  thành viên Hội đồng Giải thưởng và các nhà khoa học đã được trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu, sinh viên các trường đại học; các cơ quan thông tấn, báo chí. Đặc biệt, tham dự Lễ trao Giải thưởng còn có GS. TS. Pierre Darriulat, người đã đồng hành cùng Giải thưởng Tạ Quang Bửu suốt 5 năm qua.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Chu Ngoc Anh chúc mừng các tác giả đoạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018

Giải thưởng Tạ Quang Bửu là Giải thưởng của Bộ Khoa học và Công nghệ, do Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia làm Cơ quan thường trực, được tổ chức hằng năm nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Giải thưởng góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản nói riêng, khoa học và công nghệ Việt Nam nói chung. Các nhà khoa học đoạt Giải thưởng phải có những đóng góp chủ đạo trong quá trình nghiên cứu khoa học tại Việt Nam và công bố các kết quả thu được trên các tạp chí khoa học quốc tế uy tín.
Giải thưởng được xét tặng cho các nhà khoa học thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật, bao gồm: Khoa học tự nhiên (Toán học, Khoa học máy tính và thông tin; Vật lý, Hóa học, Khoa học trái đất và môi trường, Sinh học, Khoa học tự nhiên khác), Khoa học kỹ thuật và công nghệ, Khoa học y dược và Khoa học nông nghiệp. 

Cơ cấu Giải thưởng Tạ Quang Bửu bao gồm: Từ một (01) đến ba (03) Giải thưởng chính và một (01) Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ (dưới 35 tuổi). Nhà khoa học đoạt giải thưởng sẽ được nhận Bằng chứng nhận Giải thưởng của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ và tiền thưởng 200 triệu đồng (đối với Giải thưởng chính) hoặc 50 triệu đồng (đối với Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ). 

Sau 5 năm triển khai, Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã nhận được 227 hồ sơ đăng ký  với 14 nhà khoa học được vinh danh, trong đó có 11 nhà khoa học là tác giả của công trình khoa học xuất sắc trong các lĩnh vực Toán học, Vật lý, Hóa học, Khoa học Thông tin và Máy tính, Khoa học trái đất và môi trường, Sinh học - Nông nghiệp và 03 nhà khoa học trẻ trong các lĩnh vực Toán học và Vật lý.

Năm 2018, Ban Tổ chức đã tiếp nhận 54 hồ sơ đăng ký tham gia Giải thưởng. Các Hội đồng khoa học chuyên ngành đã đánh giá và đề cử 09 hồ sơ để tiếp tục đưa ra xét chọn tại Hội đồng Giải thưởng. Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu 2018 nhận định các công trình năm nay đều có chất lượng tốt, được xuất bản trên các tạp chí có uy tín và một vài trong số đó có tiềm năng ứng dụng cao trong thực tiễn. Ngày 10/5/2018, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đã ký Quyết định số 1226/QĐ-BKHCN, trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu 2018 cho 03 nhà khoa học được Hội đồng Giải thưởng đề xuất, bao gồm:

Tác giả của công trình khoa học xuất sắc
- TSKH. Trần Đình Phong, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) là tác giả chính của công trình trong lĩnh vực Vật lý: “Cấu trúc polymer và cơ chế hoạt động xúc tác tạo H2 của molybdenum sulfide vô định hình” (“Coordination polymer structure and revisited hydrogen evolution catalytic mechanism for amorphous molybdenum sulfide”). Công trình được công bố trong Nature Materials, tạp chí khoa học hàng đầu thế giới về Khoa học vật liệu.
 - PGS.TS. Phạm Văn Hùng, Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP. HCM là tác giả chính của công trình khoa học trong lĩnh vực Sinh học Nông nghiệp: “Khả năng tiêu hóa in vitro và sinh đường in vivo của các loại tinh bột gạo có hàm lượng amylose khác nhau và tinh bột gạo biến đổi bằng phương pháp vật lý” (In vitro digestibility and in vivo glucose response of native and physically modified rice starches varying amylose contents). Công trình được công bố trong Food Chemistry, Tạp chí khoa học hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Nông nghiệp và Sinh học.

Nhà khoa học trẻ là tác giả của công trình khoa học xuất sắc
TS. Đỗ Quốc Tuấn, Trường Đại học Khoa học Tự  nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội là tác giả công trình khoa học trong lĩnh vực Vật lý: “Lý thuyết hấp dẫn phi tuyến nhiều chiều có khối lượng” (Higher dimensional nonlinear massive gravity). Công trình được công bố trong Physical Review D, tạp chí khoa học uy tín hàng đầu trong lĩnh vực Vật lý.

Đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ trao Giải thưởng cho 02 nhà khoa học đạt giải thưởng chính. PGS.TS. Phạm Văn Hùng, Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP. HCM (ở bên trái), Bộ trưởng Chu Ngọc Anh (ở giữa), TSKH. Trần Đình Phong, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội - Viện Hàn lâm KHCNVN (ở bên phải)

Tại buổi lễ, đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đã lên trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 cho 03 nhà khoa học có công trình khoa học xuất sắc và gửi lời chúc mừng và biểu dương 03 nhà khoa học đạt Giải thưởng. Đồng chí Chu Ngọc Anh nhấn mạnh, Giải thưởng Tạ Quang Bửu là sự kiện gắn liền với Kỷ niệm Ngày KH&CN 18/5 - Ngày hội của những người làm công tác nghiên cứu khoa học, quản lý khoa học, của các doanh nghiệp có tinh thần đổi mới sáng tạo; là điểm hẹn thường niên để cộng đồng KH&CN cả nước tổ chức các sự kiện có ý nghĩa thiết thực vừa để ghi nhận những nỗ lực, thành công của ngành KH&CN đóng góp cho kho tàng tri thức cũng như là phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, vừa để thảo luận, định hướng hoạt động nhằm hướng đích các mục tiêu của ngành KH&CN nói riêng, của đất nước nói chung trong ngắn hạn và dài hạn. Qua 5 năm tổ chức xét tặng, Giải thưởng đã nhận được sự đánh giá, ghi nhận tích cực của cộng đồng các nhà khoa học như một Giải thưởng uy tín, nghiêm túc, chất lượng. Giải thưởng đã góp phần động viên, khích lệ các nhà khoa học, các tổ chức KH&CN hướng tới những nghiên cứu chất lượng cao tại Việt Nam; cổ vũ cho việc xây dựng môi trường học thuật, sáng tạo và thúc đẩy phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh đủ tầm thực hiện những công trình nghiên cứu ở trình độ quốc tế.

Nhân dịp này, đồng chí Chu Ngọc Anh bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới các thành viên Hội đồng khoa học, Hội đồng Giải thưởng đã làm việc hết sức công tâm, khoa học, khách quan, cũng như tới tất cả các cán bộ đã tham gia phục vụ cho hoạt động của các Hội đồng trong quá trình tổ chức xét thưởng. Thay mặt cho đội ngũ cán bộ KH&CN trong cả nước, đồng chí bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ; đặc biệt tới cá nhân Đồng chí Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam về sự quan tâm sát sao, sự chỉ đạo, động viên kịp thời của Đồng chí dành cho Bộ KH&CN và các viện nghiên cứu, trường đại học, các doanh nghiệp ứng dụng KH&CN trên cả nước.

Tin: Minh Tâm, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam